Yeraltından Notlar - Fyodor Dostoyevski (Kitap)

    Yeraltından Notlar içerik bakımından bir kişinin iç dünyası hakkında detaylı bilgi veriyor. Tabi bu kişinin karakteri ve iç dünyası çok dikkat çekici.

    Kitaptaki kahraman gerçek dünyadan kendini tamamen soyutlamış ya da buna mecbur bırakılmış gibi bir izlenimi var. Kahramanın iç dünyasındaki çatışmaları hiç bitmek bilmiyor. İsimsiz kahramanımız insanları sevmeyen, onlardan nefret eden, hatta tiksinti duyan ve kendini de aşağılayıp değersiz gören, bir böcekten daha alt seviyede olduğunu düşünen biridir. Bundan dolayı kendi kabuğuna çekilmiş ve kimse ile görüşmek istemez.

    Kahramanın kişisel düşüncelerinde tezatlık çok fazla. Yeri gelince çok masum oluyor iken yeri geldiğinde ise kendini yerden yere vuruyor. Asi tavırları, aksi davranış biçimleri, öfke nöbetleri, ağlama krizleri, çaresizliği ve hayal kırıklıkları ile kendini sürekli hatırlatıp ön plana atmak için bir çaba içerisinde gibi gösteriyor.

    Kitabı okudukça bazen kahramana karşı tavır alacakmışsın gibi hissediyorsun. Yazdıkları oldukça başarılı. Sohbet niteliğinde ve sanki karşısındaymış gibi bir anlatım biçimi var.

    İnsanı ilişkileri oldukça zayıf. Arkadaş edinmek, onlarla sohbet etmek, yemek yemek, hatta onlara sarılma ihtiyacı da hissediyor. Fakat yalnız kalma isteği ile insanlarla uğraşmak istememesinden dolayı arkadaşlık edinemediği gibi herhangi bir gönül bağı dahi kuramıyor.

    Kahramanın kendi yaşadığı bir hikayeyi anlatırken dürtü sel duyguları yüzünden büyük kayıp yaşadığını. Karşısındaki insanı hiç düşünmeden üzdüğünün farkında olup; bunun için herhangi bir şey yapmaması, bilinçli acı çektirmek ve bundan zevk alması, ruhsal ve fiziksel acının hayalini kurup mutlu olması fazla geldi bana. Biraz da düşündürdü açıkçası insan düşünerek hareket eder. Ama kahramanın düşünceleri arasında sürekli değişim yapması daha da dikkatimi çekti. 

    Kitaptaki karakter belki hayatımızda benzer tepkiler veren nice insan ile doludur. Okudukça farkına varıyoruz. İnsanın her şeyi yapmaya müsait olduğunu, düşüncelerinin hemen değişebileceğini, kişinin sıkıntı yaşadığını, kötü olabileceğini vs. görmemek elde değil. 

    Dipnot: Kitap varoluşçuluğu barındıran ilk eser olarak sayılmakla birlikte, özellikle varoluşçuluğun yaşam üzerine temellenmesini karakter açısından ele alıyor. Ayrıca kitap edebiyat dünyasında olduğu kadar felsefe dünyasında da çok önemli bir yere sahip. 

     Kitaptan birkaç alıntı

    Camdan sarayın gerçekte olup olmaması beni ilgilendirmiyor! Ben onu isteklerimde ve hayallerimde yaşatıyorum ya, bu bana yeter; isteklerim var oldukça o da var olacaktır.

    Şimdi ise köşeme çekildim. Bir yandan akıllı insanların bir baltaya sap olamayacaklarını, yaşamda başarılı olanlarınsa aptallar olduğunu düşünerek kendimi avutuyorum.

    İnsana en çok acı veren şey, söyledikleriyle söylemek istedikleri arasındaki uçurumdur.

    Etrafınıza şöyle bir göz gezdiriniz! Gerçek hayat denilen şeyin ne olduğunu, nerede olduğunu bilmiyoruz bile! Kitaplarımızı, hayallerimizi elimizden alsalar, öylece ortada kalakalacağız.

    Okumaktan başka yapılacak işim, gidecek tek yerim yoktu, çünkü çevremde saygıya layık, beni kendine çekebilecek bir meşguliyet bulamıyordum.

    "Dünya mı yıkılsın yoksa bir bardak çay mı içersin?" deseler...

"Ben çayımı içtikten sonra dünyanın canı cehenneme" derdim.

    Duvarı yıkacak gücüm yoksa, onu yıkmak için kendimi paralayacak halim yok tabii ki, fakat önümde duvar var diye ona boyun eğecek de değilim.

    Sevginin bulunmadığı yerde aklı da arama.

    Ne kadar çok anladıysam, o kadar derinlere battım, sıkıştım kaldım.

    İnsanların, çıkarları uğruna neler yapacağını kestirmek, çok zordur.

    Tembellik, bütün kusurların anasıdır.